Interpretado por la Latinigita Guangzhou-a (Interpretation for Romanised Cantonese)－刺茄之夢

Abstrakto: Ĉi tiu Interpretado enhavas: La Alfabeto, Konsonantoj, Vokaloj, Tonmarkoj, kaj Apartigi Kunmetitajn Silabojn. Ĝi interpretas la Latinigosistemon laŭ Solanum Capsicodes, sed donas por komparado ankaŭ la sistemon laŭ la Akademio de Edukado, Honkongo; Malstriktan Internacian Fonetikan Alfabeton; kaj Striktan Internacian Fonetikan Alfabeton.
Abstract: This Interpretation includes: The Alphabet, Consonants, Vowels, Tone Marks, and Separating Abutted Syllables. It interprets the Romanisation Scheme according to Solanum Capsicoides, but also gives for comparison the scheme according to the Academy of Education, Hong Kong; Loose International Phonetic Alphabet; and Strict International Phonetic Alphabet.

1. La Alfabeto
1. The Alphabet

Litero Letter	A a	B b	C c	D d	E e	F f	G g
Nomo Name	a	bae	cae	dae	e*	aef	gae
Litero Letter	H h	I i	J j	K k	L l	M m	N n
Nomo Name	ha	yi	jiae*	kae	ael	aem	nae
Litero Letter	O o	P p	Q q		R r	S s	T t
Nomo Name	o	pae	qiu*		ar*	aes	tae
Litero Letter	U u	V v*	W w		X x	Y y	Z z
Nomo Name	wu	vae*	wa		xi*	ya	zae

*Ĉi tiuj havas ne-Guangzhou-dialektajn fonemojn.
*These have non-Guangzhou-dialect phonemes.

2 ĝis 3. Konsonantoj kaj Vokaloj
2 to 3. Consonants and Vowels

Ĉi tie ni listigas ne nur ĉi tiun sistemon, sed antaŭ tri aligajn popularajn sistemojn.
Here we list not only this scheme, but also three other popular schemes.

SC	Latinigosistemo laŭ Solanum Capsicoides Romanisation Scheme according to Solanum Capsicoides
AE	Latinigosistemo laŭ Akademio de Edukado, Honkongo Romanisation Scheme according to the Academy of Education, Hong Kong
MS-IFA	Malstrikta Internacia Fonetika Alfabeto Loose International Phonetic Alphabet
S-IFA	Strikta Internacia Fonetika Alfabeto Strict International Phonetic Alphabet
eo	Proksima Esperanta sono. Senhavaj ĉeloj signifas, ke ne ekzistas proksima sono.
en	Close English sound. Blank cells mean that there is no close sound.
Alilingve	Alilingva proksima sono tiam, kiam proksima Esperanta aŭ Angla sono ne ekzistas. “de” signifas la Germanan lingvon, kaj “fr” signifas la Francan lingvon. Other-language close sound, when a close sound in Esperanto or English does not exist. “de” means German, and “fr” means French.

2. Konsonantoj: en Komencaĵoj kaj Rimofinoj
2. Consonants: in Initials and Rhyme-Endings

SC	AE	MS-IFA	S-IFA	eo	*en part of a diphthong**	Alilingve
b	b	[b]	[p]	b	b
c	ts	[ts]	[t͡sʰ]	c	cats	z (de)
d	d	[d]	[t]	d	d
f	f	[f]	[f]	f	f
g	g	[g]	[k]	g	g (get, not gem)
gw	gw	[gw]	[kʷ]	gŭ	language
h	h	[h]	[h]	h	h
k	k	[k]	[kʰ]	k	k
kw	kw	[kw]	[kʰʷ]	kŭ	queen
l	l	[l]	[l]	l	l
m	m	[m]	[m]	m	m
n	n	[n]	[n]	n	n (nose, not ankle)
ng	ng	[ŋ]	[ŋ]		ng (sing, not angle)	ng (de)
p	p	[p]	[pʰ]	p	p
s	s	[s]	[s]	s	s
t	t	[t]	[tʰ]	t	t
w	w	[w]	[w]	ŭ	w
y	j	[j]	[j]	j	y (yoke; not boy*, beauty)
z	z	[dz]	[t͡s]	edzo	kids

3. Vokaloj: en Partoj de Rimoj (en Kompletaj Rimoj)
3. Vowels: in Parts of Rhymes (in Complete Rhymes)

SC	AE	MS-IFA	S-IFA	*eo, parto de duvokalo**	*en, part of a diphthong**	Alilingve
a	aa	[a]	[aː]	a, kaj, aŭ	father, wide, loud
ae	e	[ɛ]	[ɛː]	e	bear*	ä (de)
ae (aei)	e	[e]	[e]	e, hejmo, neŭtrala	bay*	ä (de)
e	a	[ɐ]	[ɐ]		cut, white, out	-e, -er (de)
e (e)		[ə]	[əː]		about
i	i	[i]	[iː]	i	seen
i (ing, ig)	i	[i]	[e] [ɪ]	i	sin, sing
i (ai, ei, aei, oi, ui)	i	[i]	[i]	kaj, hejmo, fojno, tuj	bay, wide, white, boy
o	o	[ɔ]	[ɔː]	o, fojno*	ball, boy*
o (ou)	o	[o]	[o]	o, poŭpo*	go*
oe	oe	[œ]	[œː]		girl	ö (de) eu (fr)
oe (oeue, oen, oed)	oe	[œ]	[ø]			ö (de) eu (fr)
u	u	[u]	[uː]	u, tuj*	pool
u (ung, ug)	u	[u]	[o] [ʊ]	u	pull, book
u (au, eu, aeu, iu, ou)	u	[u]	[u]	aŭ, neŭtrala, poŭpo*	loud, out, go*
ue	y	[y]	[yː]			ü (de) ue (fr)
ue (oeue)	y	[y]	[y]			ü (de) ue (fr)

Nazaj Ritmoj kiel Silaboj
Nasal Rhymes as Syllables

SC	AE	MS-IFA	S-IFA	eo	en	Alilingve
m	m	[m̩]	[m̩]	m	m
ng	ng	[ŋ̩]	[ŋ̩]		ng (sing, not angle)

*Por MS-IFA, en vortaroj oni ĝenerale ne metas la silabigan vertikalan strekon ( ̩).
*For Loose IPA, in dictionaries one generally does not put the syllabalising vertical stoke ( ̩).

4. Tonmarkoj
4. Tone Marks

Nomo Name	Yêmpîng 陰平	Yêmsóeng 陰上	Yêmhòeue 陰去	Yêmyëb 陰入
Marko Mark	^	´	`	¨
Tonalto Pitch	55 (53)	35	33	55
Ekzemplero Example	詩	史	嗜	式
Literado Spelling	sî	sí	sì	sïg
Akcepteble Acceptably	si^	si´	si`	sig¨
Nomo Name				Zûngyëb* 中入
Marko Mark				`
Tonalto Pitch				33
Ekzemplero Example				錫
Literado Spelling				sìg
Akcepteble Acceptably				sig`
Nomo Name	Yôengpîng 陽平	Yôengsóeng 陽上	Yôenghòeue 陽去	Yôengyëb 陽入
Marko Mark	^	´	`	¨
Tonalto Pitch	11 (21)	13	22	22
Ekzemplero Example	時	市	事	食
Literado Spelling	sî	sí	sì	sïg
Akcepteble Acceptably	sî_ si^ si^_	sí_ si´ si´_	sì_ si` si`_	sïg_ sig¨ sig¨_

*“Zûngyëb” prunteprenas la markon por “yêmhòeue”, sed oni ne rajtas konsideri tion “yêmhòeue”.
*“Zûngyëb” borrows the mark for “yêmhòeue”, but one may not consider that “yêmhòeue”.

Bìnsóeng（變上）

Nomo Name	Bìnsóeng 變上
Marko Mark	°
Tonalto Pitch	35
Ekzempleroj Examples	dóu môu° 倒模 lóumóu° 老母 dài mòu° 戴帽 bâelâei° 啤梨 mûigwèiláei° 玫瑰李 mèulàei° 茂利 àb° 鴨 yüg° 玉 câng°fâ 橙花 yùen°zóeng 院長

Uzado
Usage

(1)

“Bìnsóeng” signifas “ŝanĝiĝi al ‘sóeng’”. La cirklo je la suprodekstro de silabo signifas, ke en parola lingvo la tonalto ŝanĝiĝas al “35”. Simple elparolu per “35”.
“Bìnsóeng” means “changing to ‘sóeng’”. The circle at the upper-right of a syllable means that in spoken language the pitch changes to “35”. Simply pronounce with “35”.

5. Apartigi Kunmetitajn Silabojn
5. Separating Abutted Syllables

Kiam ekzistas dividoapostrofo
When there is a dividing apostrophe

Marko Mark		’	Sen la Marko No Mark
Uzado Usage	Antaŭ silabo sen komencaĵo Before a syllable without a initial	dàb’òn 答案 zêng’àu 爭詏	dábài 打敗
	Kie je silaboligo estas “n/g”, “n/gw” “ng/w” aŭ “g/w” Where at a syllable joint there is “n/g”, “n/gw”, “ng/w” or “g/w”	hòn’gìn 看見 cûen’gwò 穿過 zôeng’wúi 將會 bäg’wên 白雲	còngög 錯愕 wâgwéi 嘩鬼
	Antaŭ silabo “m” aŭ “ng” Before syllable “m” or “ng”	dòeue’m̂zùe 對唔住 cò’ǹg 錯誤 sëb’ńg 十五	còng 創
	Post silabo “m” aŭ “ng”, la posta silabo decidas After syllable “m” or “ng”, the next syllable decides	ńg’ôn 午安 ǹg’wùi 誤會	m̂gògyì 唔覺意 ǹgdòu 誤導 ngòn 岸

Kiam ne ekzistas dividoapostrofo
When there is nodividing apostrophe

(1)	Kiam oni interpretas kunmetaĵon, tiam sinsekvo da konsonantoj en silaboligo estu laŭeble kunligitaj por fari fonemon, kaj rigardataj kiel komencaĵo de la posta silabo. Se rekta kunmetado kaŭzas misapartigadon kiel komencaĵo de la posta silabo, do necesas dividoapostrofo. Ekzemple, kiam oni vidas “dábài”, tiam “b” apartenas al la posta silabo; kiam oni vidas “dàb’òn”, tiam “b” apartenas al la antaŭa silabo. At a syllable joint, when one interprets abuttals, a sequence of consonants in the syllable joint is as much as possible joined together to make a phoneme, and regarded as an initial of the next syllable. If direct abuttal causes misseparation as an initial of the next syllable, a dividing apostrophe is necessary. For example, when one sees “dábài”, “b” belongs to the next syllable; when one sees “dàb’òn”, “b” belongs to the previous syllable.
(2)	Je silaboligo, “ng-” aŭ “gw-” eble estas komencaĵo. “ngw-” ne estas komencaĵo, do teorie se oni renkontus “-ngw-”, oni povus laŭeble rigardi tion kiel komencaĵo de la posta silabo, kaj apartigi tion al “-n/gw-”, sed ĉar kaj “ng” kaj “gw” estas fonemoj, por klareco de legado oni kunmetas nek “-n/gw-” nek “-ng/w-” al “-ngw-”. At a syllable joint, “ng” or “gw” may be an initial. “ngw” is not an initial, so theoretically if one encountered “-ngw-”, one might as much as possible regard that as an initial of the next syllable, and separate that to “-n/gw-”, but because both “ng” and “gw” are phonemes, for clarity of reading one abutts neither “-n/gw-” nor “-ng/w-” to “-ngw-”.
(3)	Je silaboligo, kiam ekzistas “-gw-”, tiam “gw” estas komencaĵo. Kiam ekzistas “-ng-”, tiam se la posta litero estas vokalo, do “ng” estas komencaĵo, aliokaze ĝi estas rimofino aŭ silabo. Aliokaze, je silaboligo ekzistus dividoapostrofo (’). At a syllable joint, when there exists “-gw-”, then “gw” is an initial. When there exists “-ng-”, then if the next letter is a vowel, then “ng” is an initial, otherwise it is a rhyme-ending or a syllable. Otherwise, at the syllable joint there would be a dividing apostrophe (’).

Uzado de la alfabeto: jaro 1986
Uzado de tonmarkoj: jaro 2006
Uzado de la dividoapostrofo: jaro 2012
Ĉi tiu versio kun klarigoj: mer., 2012.06.13, Akvoportista 2.03.24
Fina revizio: lun., 2015.01.19, Akvoportista 4.11.01
Usage of the alphabet: 1986
Usage of tone marks: 2006
Usage of the dividing apostrophe: 2012
This version with explanations: Wed., 2012.06.13, Aquarian 2.03.24
Final revision: Mon., 2015.01.19, Aquarian 4.11.01

Dato de la artikolo: mer., 2012.06.13, Akvoportistas 2.03.24
Data de fina revizio: lun., 2015.01.19, Akvoportista 4.11.01
Date of the article: Wed., 2012.06.13, Aquarian 2.03.24
Date of final revision: Mon., 2015.01.19, Aquarian 4.11.01